FAT 'in açılımı (File Allocation Table - Dosya Atama Tablosu) dur. FAT, yakın zamanlara kadar 16 bitlik bir sisteme dayanıyordu. DOS, Windows 3.x ve ' Klasik' Windows 95 sürümü hala bu sistemi kullanıyor. Windows 95, 32 bit' lik bir işletim sistemi olmasına karşın 16 bitlik kodlar barındırır ve uzun dosya isimleri için VFAT (Virtual FAT) adı verilen bir sistem kullanır. Evet, çeşitli nedenlerle oluşan VFAT hataları bizim de başımıza geldi ve oldukça tehlikeli sonuçlar doğuruyor. Örneğin Windows dizini altındaki pek çok önemli klasörü iz bırakmadan yok ediyor ve Windows'u tekrar yüklemenizi gerektiriyor.
Microsoft'un bu tür sorunları gidereceği düşünülen yeni FAT sistemi ise ilk kez Windows 95'in OSR2 (OEM Service Release 2) sürümünde yer aldı. Ekim 96 yılında çıkan bu sürüm bilgisayar mağazalarında satılmadı, Microsoft'un Web sitesinde yer almadı, ancak bu tarihten itibaren Microsoft ile OEM anlaşması olan PC firmaları sattıkları sistemlerle birlikte Windows'un bu sürümünü vermeye başladılar. Windows 98 de elbette FAT32'yi kullanıyor.
Kısacası, FAT32'ye akıllıca yaklaşmanız gerekli. Windows'un yeni sürümünde de yer alması kesinleşen OSR2, ilk kez Ekim 96'da çıkarıldı ve PC üreticileri Microsoft ile yaptıkları anlaşmalar çerçevesinde bu sürümü sattıkları PC' lere ' bundle' etmeye başladılar. OSR2 Türkiye'ye biraz daha geç girdi ancak, şu sıralar yanında Windows 95 verilen yeni bir PC aldıysanız OSR2 sürümü olması büyük ihtimal. Hangi Windows sürümünü ve hangi dosya sistemini kullandığınızdan emin değilseniz şu yöntemlerle bulabilirsiniz: Bilgisayarım (My Computer) simgesine sağ tıklayıp menüden Özellikler'i (Properties) seçin. OSR2 sürümüyse, açılan ileti kutusunun Sistem bölümünde Microsoft Windows 95 4.00.950B kodunu göreceksiniz. Sürücü olarak tanımlanmış bir disk bölmesinin dosya sistemini kontrol etmek içinse Bilgisayarım (My Computer) penceresinde ilgili sürücü harfinin üzerine sağ tıklayıp menüden Özellikler'i seçin. Tür (Type) kısmında Yerel Disk (Local Disk) yazıyorsa FAT16, bunun yanında parantez içinde FAT32 yazıyorsa FAT32 dosya sistemi kullanılıyordur.
FAT32 NASIL ÇALIŞIR?
FAT32 büyük sabit diskleri desteklediği gibi, cluster'ları FAT16'deki kadar verimsiz de kullanmıyor FAT16 dosya sisteminde 1 ila 2 GB'lık bir sabit disk 32KB'lik cluster'lara ayrılır. 1 cluster'a normalde birden fazla dosya yerleşemez. Dolayısıyla 1KB'lik küçük bir dosya 32KB'nin tümünü işgal eder. Aynı şekilde 33KB'lik bir dosya bir cluster'ı doldurup ikincisine taşar ve bu sefer 64KB'lik bir alan işgal eder. FAT32'nin marifeti burada ortaya çıkıyor: 260MB ile 8GB arasındaki diskler FAT32 dosya sistemi altında 4KB'lik cluster'lara bölünüyor. (260MB'nın altındaki disklerde veya disk bölümlerinde 0.5KB.) FAT32 kullanılıyorsa bu boyut 8GB ile 16GB arasında 8KB, 16 ile 32GB arasında 16KB, 32GB'ın üzerinde ise 32KB. FAT32'nin getirdiği başka avantajlar da var. FAT32'de kök dizin (root directory) sıradan bir cluster zincirinden farksız; yani disk üzerinde herhangi bir yere yerleştirilebiliyor. Bu FAT16'da böyle olmadığı için, FAT16 dosya sistemini kullanan sabit disklerde kök dizinde 512'den fazla dizin ve dosya yer alamıyordu. Ayrıca FAT32 sürücülerde boot kaydı (boot record) genişletildiğinden kritik veri yapılarının yedeklenmesine izin veriyor.
Böylece FAT32 sistemine dayanan sürücüler hatalara karşı daha dayanıklı oluyor. FAT32 sistemini içeren OSR2 sürümünün sadece yeni PC'lerle birlikte geldiğini söylemiştik. Ancak bir şekilde bir OSR2 sürümünü elde ettiyseniz - örneğin yeni aldığınız anakartla veya sabit diskle birlikte geldiyse - aşağıdaki noktalara dikkat etmenizde fayda var: PC'niz ile birlikte gelmemiş bir OSR2'yi yüklemek teknik destek hakkınızı ortadan kaldırabilir. PC'niz işletim sisteminden kaynaklanan bir sorun çıkarırsa Microsoft veya PC'nizin satıcısı destek vermeyebilir. OSR2 daha önce kurulmuş Windows 3.x veya Windows 95 sürümlerini terfi etmek için kullanılamaz. Boş ve temiz bir sabit diskle işe başlamazsanız normalde program kurulmayı reddedecektir. Silindir sayısı 1024'ü geçen (512MB'tan büyük) bir IDE sabit diskte FAT32 dosya sistemini kullanmak için anakartınızın BIOS'u LBA (Logical Block Addressing - Mantıksal Blok Adresleme) modunu tümüyle desteklemelidir.
Microsoft'un bu tür sorunları gidereceği düşünülen yeni FAT sistemi ise ilk kez Windows 95'in OSR2 (OEM Service Release 2) sürümünde yer aldı. Ekim 96 yılında çıkan bu sürüm bilgisayar mağazalarında satılmadı, Microsoft'un Web sitesinde yer almadı, ancak bu tarihten itibaren Microsoft ile OEM anlaşması olan PC firmaları sattıkları sistemlerle birlikte Windows'un bu sürümünü vermeye başladılar. Windows 98 de elbette FAT32'yi kullanıyor.
Kısacası, FAT32'ye akıllıca yaklaşmanız gerekli. Windows'un yeni sürümünde de yer alması kesinleşen OSR2, ilk kez Ekim 96'da çıkarıldı ve PC üreticileri Microsoft ile yaptıkları anlaşmalar çerçevesinde bu sürümü sattıkları PC' lere ' bundle' etmeye başladılar. OSR2 Türkiye'ye biraz daha geç girdi ancak, şu sıralar yanında Windows 95 verilen yeni bir PC aldıysanız OSR2 sürümü olması büyük ihtimal. Hangi Windows sürümünü ve hangi dosya sistemini kullandığınızdan emin değilseniz şu yöntemlerle bulabilirsiniz: Bilgisayarım (My Computer) simgesine sağ tıklayıp menüden Özellikler'i (Properties) seçin. OSR2 sürümüyse, açılan ileti kutusunun Sistem bölümünde Microsoft Windows 95 4.00.950B kodunu göreceksiniz. Sürücü olarak tanımlanmış bir disk bölmesinin dosya sistemini kontrol etmek içinse Bilgisayarım (My Computer) penceresinde ilgili sürücü harfinin üzerine sağ tıklayıp menüden Özellikler'i seçin. Tür (Type) kısmında Yerel Disk (Local Disk) yazıyorsa FAT16, bunun yanında parantez içinde FAT32 yazıyorsa FAT32 dosya sistemi kullanılıyordur.
FAT32 NASIL ÇALIŞIR?
FAT32 büyük sabit diskleri desteklediği gibi, cluster'ları FAT16'deki kadar verimsiz de kullanmıyor FAT16 dosya sisteminde 1 ila 2 GB'lık bir sabit disk 32KB'lik cluster'lara ayrılır. 1 cluster'a normalde birden fazla dosya yerleşemez. Dolayısıyla 1KB'lik küçük bir dosya 32KB'nin tümünü işgal eder. Aynı şekilde 33KB'lik bir dosya bir cluster'ı doldurup ikincisine taşar ve bu sefer 64KB'lik bir alan işgal eder. FAT32'nin marifeti burada ortaya çıkıyor: 260MB ile 8GB arasındaki diskler FAT32 dosya sistemi altında 4KB'lik cluster'lara bölünüyor. (260MB'nın altındaki disklerde veya disk bölümlerinde 0.5KB.) FAT32 kullanılıyorsa bu boyut 8GB ile 16GB arasında 8KB, 16 ile 32GB arasında 16KB, 32GB'ın üzerinde ise 32KB. FAT32'nin getirdiği başka avantajlar da var. FAT32'de kök dizin (root directory) sıradan bir cluster zincirinden farksız; yani disk üzerinde herhangi bir yere yerleştirilebiliyor. Bu FAT16'da böyle olmadığı için, FAT16 dosya sistemini kullanan sabit disklerde kök dizinde 512'den fazla dizin ve dosya yer alamıyordu. Ayrıca FAT32 sürücülerde boot kaydı (boot record) genişletildiğinden kritik veri yapılarının yedeklenmesine izin veriyor.
Böylece FAT32 sistemine dayanan sürücüler hatalara karşı daha dayanıklı oluyor. FAT32 sistemini içeren OSR2 sürümünün sadece yeni PC'lerle birlikte geldiğini söylemiştik. Ancak bir şekilde bir OSR2 sürümünü elde ettiyseniz - örneğin yeni aldığınız anakartla veya sabit diskle birlikte geldiyse - aşağıdaki noktalara dikkat etmenizde fayda var: PC'niz ile birlikte gelmemiş bir OSR2'yi yüklemek teknik destek hakkınızı ortadan kaldırabilir. PC'niz işletim sisteminden kaynaklanan bir sorun çıkarırsa Microsoft veya PC'nizin satıcısı destek vermeyebilir. OSR2 daha önce kurulmuş Windows 3.x veya Windows 95 sürümlerini terfi etmek için kullanılamaz. Boş ve temiz bir sabit diskle işe başlamazsanız normalde program kurulmayı reddedecektir. Silindir sayısı 1024'ü geçen (512MB'tan büyük) bir IDE sabit diskte FAT32 dosya sistemini kullanmak için anakartınızın BIOS'u LBA (Logical Block Addressing - Mantıksal Blok Adresleme) modunu tümüyle desteklemelidir.
Kaynak: http://www.gencbilim.com/odev_tez/fat16fat32.odev_tez_makale.16229.php
